วิธีทำดูแลสุขภาพช่องปากสำหรับเด็ก ๆ เข้าจัดฟันเด็ก ผู้ปกครองที่กำลังคิดอยู่ว่าจะให้เด็ก ๆ ใส่เหล็กดัดฟันดีไหมอาจกังวลเรื่องการบำรุงรักษาเหล็กดัดฟันและการทำความสะอาดในช่องปาก เคล็ดลับต่อไปนี้จะช่วยให้เด็ก ๆ ที่ดัดฟันรักษาสุขภาพช่องปากได้ดีขึ้น
ความเสี่ยงจากการรักษาความสะอาดที่ไม่ถูกต้อง
สุขภาพช่องปากที่สะอาดนับเป็นเรื่องที่จำเป็นอย่างมาก การทำความสะอาดเหล็ดดัดฟันยิ่งจำเป็นมากยิ่งขึ้นไปอีก ในการใส่เหล็กดัดฟันช่วงแรก ๆ จะต้องเรียนรู้เรื่องการแปรงฟันขณะที่ใส่เหล็กอยู่เพื่อกันไม่ให้มีปัญหาเรื่องสุขภาพช่องปาก โดยหากรักษาความสะอาดไม่ดีอาจมีปัญหาต่อไปนี้
1.มีคราบจุลินทรีย์สะสม
การแปรงฟันขณะจัดฟันอยู่ไม่ใช่เรื่องง่าย เนื่องจากจะมีซอกฟันเล็ก ๆ ที่อาจเป็นพื้นที่ให้มีคราบจุลินทรีย์สะสมได้
คราบจุลินทรีย์คือฟิล์มเหนียว ๆ ของแบคทีเรียที่เกิดจากน้ำลายไปรวมตัวกับเศษอาหาร การสะสมของคราบจุลินทรีย์สัมพันธ์กับการเกิดโรคเหงือก ฟันผุและปัญหาทางทันตกรรมอื่น ๆ
2.ฟันผุ
หากคราบจุลินทรีย์สะสมอยู่บนฟันโดยไม่มีการกำจัดออกอาจทำให้เกิดฟันผุได้ เด็กที่จัดฟันโดยเฉพาะคนที่ไม่ค่อยดูแลสุขอนามัยในช่องปากอาจฟันผุบ่อยกว่าเด็กที่ไม่ได้จัดฟัน
3.อาการเสียวฟัน
การสะสมของคราบจุลินทรีย์และปัญหาในช่องปากอื่น ๆ อาจทำให้เกิดอาการเสียวฟันเพิ่มขึ้น หากไม่ระมัดระวังเรื่องการดูแลสุขอนามัยในช่องปาก อาจจะทำให้เวลาบริโภคอาหารร้อนหรือเย็นแล้วจะมีอาการเสียวฟัน
วิธีการทำความสะอาด
การใส่เหล็ดดัดฟันทำให้ทำความสะอาดยาก อาจทำให้ผู้ปกครองและเด็กหลายคนลังเล แต่ถ้าเด็กๆ จำเป็นต้องใส่เหล็กดัดฟันก็ไม่ควรมองข้าม ผู้ปกครองสามารถสอนให้เขารู้จักการรักษาความสะอาดของฟันและเหล็ดดัดฟันได้ดังต่อไปนี้
1.แปรงฟันวันละหลาย ๆ ครั้ง
การแปรงฟันวันละหลายครั้งเป็นหนึ่งในสิ่งที่สำคัญที่สุดที่คนใส่เหล็กดัดฟันควรทำ แปรงฟันเพียงตอนเช้าและก่อนนอนอาจไม่พอสำหรับเด็กที่ใส่เหล็กดัดฟัน ควรพกแปรงสีฟันติดตัวไปแปรงฟันหลังจากรับประทานอาหารกลางวันและรับประทานขนมด้วย
2.แปรงฟันครั้งละซี่
การแปรงฟันขณะใส่เหล็กอยู่ ควรแปรงเป็นซี่ ๆ ไป และแปรงให้ครบทุกด้าน
3.แปรงทุกมุม
นอกจากการแปรงทีละซี่จะสำคัญแล้วควรแปรงให้ครบทุกซอกทุกมุมด้วย เพื่อกันไม่ให้มีคราบจุลินทรีย์สะสมอยู่ในช่องฟันหรือช่องว่างระหว่างเหล็กดัดฟัน
4.ใช้ไหมขัดฟันและตัวช่วยอื่น ๆ
ถ้าหากเด็ก ๆ ใช้เวลามากหน่อยในการแปรงฟันแต่ละซี่ก็จะสามารถกำจัดคราบจุลินทรีย์ออกจากผิวฟันได้เกือบหมด แต่การใช้ไหมขัดฟันจะยากกว่า ไหมขัดฟันธรรมดามักทำความสะอาดได้ไม่พอ อาจต้องใช้ตัวช่วยเพิ่มเติม เช่น ตัวนำร่องไหมขัดฟัน(floss threader) หรือเครื่องทำความสะอาดฟันแรงดันน้ำ (Waterpik) ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยให้ไหมขัดฟันเข้าถึงซอกฟันได้มากขึ้น ป้องกันฟันผุบริเวณที่เข้าถึงยาก
5.เปลี่ยนแปรงสีฟันบ่อย ๆ
ปกติแล้วแปรงสีฟันต้องเปลี่ยนอย่างน้อยทุกสามเดือน แต่เด็กที่ใส่เหล็กดัดฟันอาจจะต้องเปลี่ยนบ่อยกว่านั้น เนื่องจากตัวเหล็กจะทำให้แปรงสีฟันเสื่อมสภาพเร็วขึ้น ดังนั้นให้สังเกตุสภาพแปรง ถ้าหากขนแปรงเริ่มดูหลุดลุ่ยหรือสึกหรอก็ให้เปลี่ยน
6.ใช้ยาสีฟันฟลูออไรด์
ฟลูออไรด์ช่วยป้องกันฟันผุและทำให้ฟันแข็งแรงขึ้น มีประโยชน์เป็นพิเศษสำหรับคนดัดฟันที่มีแนวโน้มจะฟันผุมากกว่าคนทั่วไป ใช้ยาสีฟันและน้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์จึงช่วยได้
7.บ้วนปาก
หากไม่สามารถเข้าห้องน้ำและแปรงฟันได้ทันทีหลังรับประทานอาหารทุกครั้งก็ให้บ้วนปากด้วยน้ำหลังรับประทานอาหารแทน วิธีนี้จะช่วยกำจัดเศษอาหารบางส่วนที่อาจตกค้างหลังมื้ออาหารออก แน่นอนว่าไม่ดีเท่าแปรงฟันแต่ก็ช่วยได้บ้างในเวลาที่ไม่สะดวกแปรงฟัน
8.หลีกเลี่ยงอาหารบางประเภท
อาหารหรือขนมที่มีความเหนียว เช่น ทอฟฟี่ หมากฝรั่ง ลูกกวาด เพิ่มโอกาสเสี่ยงทำให้ฟันผุและอาจจะทำให้เหล็กดัดฟันเสียหายได้ อาหารหรือขนมกรุบกรอบ เช่น ข้าวเกรียบและถั่ว เช่นกัน พยายามลดการบริโภคอาหารดังกล่าวเพื่อลดการสะสมของคราบจุลินทรีย์ ฟันผุ และปัญหาอื่น ๆ ในสุขภาพช่องปาก
9.ไปพบทันตแพทย์เป็นประจำ
ไปพบทันตแพทย์เพื่อเช็กสุขภาพและความสะอาดของช่องปาก ถ้าหากกำลังจะมีฟันผุหรือปัญหาใด ๆ จะได้แก้ไขได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ ก่อนที่อาการจะหนักขึ้นหรือมีการติดเชื้อไปเสียก่อน